Musa ibn Nahman
1194 Girona doğumlu Musa bin Nahman; filozof, doktor, haham, kabbalist ve Tora yorumcusudur. Nahman, İsrail topraklarında yeniden yerleşmenin tüm Yahudiler için İncil'de bağlayıcı bir emir olduğunu ilan eden ilk sıradışı hahamdır. Nahman yaşadığı döneminde, Gerona merkezli İspanyol Yahudiliğinin lideriydi. Çalışmaları ve zihin dünyası onu, İncil'in mistik bir yorumuna ve Kabalistlerin felsefi öğretilerine yöneltti. Tarih kitaplarında “Nahmanides” veya Rabbi Moşe ben Nahman kısaltılmış şekli olan “Ramban” olarak da bilinen Nahman, Talmud’dan seçilmiş pasajları şerh ettiği bir dizi eser yazı. Aslında Nahmanides, bu türdeki haham edebiyatının öncüsü oldu. Hahamın öğrenci ve takipçilerinden oluşan çevresi çok çeşitli bilimsel çalışmalar yayınladı. 1267'de Filistin'e taşınan Nahmanides, 3 yıl sonra 1271 yılında Akka'da öldü.
